Hoạt Động Nhà Xác: #01 Tiếp Nhận, Bảo Quản Đến Bàn Giao Tử Thi

Th7 19, 2025 | Tin bên lề

Hoạt động nhà xác đóng vai trò trung tâm trong quy trình xử lý tử thi chuyên nghiệp, bao gồm các khâu từ quản lý nhà xác, tiếp nhận, bảo quản tử thi trong tủ bảo quản tử thi, đến quy trình tiếp nhận và bàn giao thi hài. Mỗi bước đều đòi hỏi sự cẩn trọng và tôn nghiêm.

Nội dung hiện

Sau khi tử thi được xử lý và vận chuyển từ hiện trường theo quy trình xử lý tử thi tại hiện trường, điểm đến tiếp theo thường là nhà xác (mortuary/morgue). Đây là một cơ sở chuyên biệt, có thể thuộc bệnh viện, trung tâm pháp y, hoặc các cơ sở dịch vụ tang lễ lớn như Nhà tang lễ Bệnh viện Thống Nhất. Các hoạt động nhà xác không chỉ đơn thuần là nơi lưu giữ thi hài mà còn bao gồm một chuỗi các quy trình quan trọng nhằm đảm bảo việc bảo quản tử thi, phục vụ công tác giám định (nếu cần), và chuẩn bị cho việc bàn giao cuối cùng cho gia đình.

Vai Trò Hoạt Động Nhà Xác Trong Hệ Thống Y Tế và Pháp Lý

Nhà xác giữ một vai trò thiết yếu, đảm nhận các chức năng:

Tiếp nhận tử thi: Từ các khoa phòng trong bệnh viện, từ hiện trường các vụ việc, hoặc từ các cơ sở y tế khác chuyển đến.
Nhận dạng tử thi: Hỗ trợ xác định danh tính trong trường hợp tử thi vô danh hoặc cần khẳng định lại.
Bảo quản tử thi: Ngăn chặn hoặc làm chậm quá trình phân hủy, giữ gìn thi hài ở trạng thái tốt nhất có thể.
Hỗ trợ khám nghiệm tử thi: Cung cấp không gian, trang thiết bị cho việc thực hiện quy trình khám nghiệm tử thi.
Lưu trữ mẫu bệnh phẩm: Một số nhà xác có thể có khu vực lưu trữ các mẫu bệnh phẩm đã thu thập.
Chuẩn bị tử thi cho việc thăm viếng và tang lễ: Vệ sinh, chỉnh trang, mặc quần áo.
Bàn giao tử thi: Cho gia đình hoặc đơn vị tổ chức tang lễ.
Lưu trữ hồ sơ: Ghi chép và quản lý sổ sách nhà xác một cách khoa học.

Quy Trình Hoạt Động Cơ Bản Tại Nhà Xác

Việc quản lý nhà xác hiệu quả đòi hỏi một quy trình làm việc rõ ràng và tuân thủ nghiêm ngặt.

1. Tiếp Nhận Tử Thi

Kiểm tra giấy tờ: Nhân viên nhà xác kiểm tra các giấy tờ liên quan như giấy báo tử (nếu tử vong tại bệnh viện), quyết định trưng cầu giám định (nếu có yêu cầu pháp y), biên bản bàn giao từ đơn vị vận chuyển.
Kiểm tra niêm phong: Đối với tử thi được chuyển từ hiện trường, tình trạng niêm phong của túi đựng tử thi sẽ được kiểm tra cẩn thận.
Đối chiếu thông tin: So sánh thông tin trên giấy tờ với thông tin trên thẻ nhận dạng gắn ở túi đựng tử thi.
Ghi nhận vào sổ sách nhà xác:
- Thời gian, ngày giờ tiếp nhận.
- Thông tin người bàn giao, đơn vị bàn giao.
- Thông tin của tử thi (tên, tuổi, giới tính, địa chỉ – nếu có).
- Tình trạng ban đầu của tử thi khi tiếp nhận.
- Số hiệu ngăn tủ bảo quản được chỉ định.
Gắn thẻ nhận dạng của nhà xác: Một thẻ nhận dạng riêng của nhà xác (chống nước, khó phai) được gắn vào cổ tay hoặc cổ chân của tử thi để tránh nhầm lẫn.

2. Bảo Quản Tử Thi

Đây là một trong những chức năng chính của nhà xác.

Đặt tử thi vào tủ bảo quản lạnh:
- Sau khi hoàn tất thủ tục tiếp nhận, tử thi (vẫn còn trong túi đựng hoặc được đặt lên khay chuyên dụng) sẽ được đưa vào tủ bảo quản tử thi.
- Tủ bảo quản tử thi là các tủ lạnh công nghiệp được thiết kế đặc biệt với các ngăn kéo hoặc khoang riêng biệt, duy trì nhiệt độ thấp (thường từ 2°C đến 4°C, đôi khi có thể xuống -10°C đến -20°C cho lưu trữ dài hạn hơn).
- Nhiệt độ thấp giúp ức chế hoạt động của vi khuẩn và enzyme, làm chậm đáng kể quá trình phân hủy. (Xem thêm về các hiện tượng tử thi để hiểu rõ hơn về quá trình này).
Theo dõi nhiệt độ tủ: Nhiệt độ của các tủ bảo quản phải được theo dõi và ghi chép thường xuyên để đảm bảo hoạt động ổn định.
Thời gian bảo quản: Thời gian tử thi được lưu giữ tại nhà xác phụ thuộc vào nhiều yếu tố (yêu cầu pháp y, thủ tục hành chính, sự chuẩn bị của gia đình…).

3. Chuẩn Bị và Hỗ Trợ Khám Nghiệm Tử Thi (Nếu Có)

Nếu có quyết định trưng cầu giám định pháp y, nhân viên nhà xác sẽ chuẩn bị tử thi và phòng khám nghiệm.
Hỗ trợ bác sĩ pháp y trong quá trình khám nghiệm (ví dụ: di chuyển tử thi, cung cấp dụng cụ).
Sau khám nghiệm, thực hiện vệ sinh phòng khám nghiệm và các dụng cụ theo quy trình an toàn sinh học.

4. Vệ Sinh, Chỉnh Trang Tử Thi (Trước Khi Bàn Giao)

Khi không còn yêu cầu pháp y hoặc sau khi hoàn tất khám nghiệm, tử thi sẽ được chuẩn bị để bàn giao cho gia đình.

Vệ sinh cơ thể: Lau rửa sạch sẽ.
Khâu các đường rạch (nếu có mổ tử thi): Đảm bảo thẩm mỹ.
Chỉnh trang: Chải tóc, vuốt mắt, ngậm miệng.
Mặc quần áo: Theo yêu cầu của gia đình. Nhân viên nhà xác hoặc dịch vụ tang lễ sẽ thực hiện việc này một cách tôn trọng.

5. Bàn Giao Tử Thi

Xác nhận với gia đình: Gia đình hoặc người đại diện hợp pháp sẽ đến nhận dạng lại tử thi.
Hoàn tất thủ tục giấy tờ:
- Giấy chứng tử (do cơ quan có thẩm quyền cấp).
- Biên bản bàn giao tử thi giữa nhà xác và gia đình/đơn vị tang lễ.
- Các giấy tờ khác theo quy định.
Đưa tử thi ra khỏi tủ bảo quản: Chuyển tử thi vào quan tài (nếu gia đình đã chuẩn bị).
Ghi nhận vào sổ sách nhà xác: Thời gian, ngày giờ bàn giao, thông tin người nhận.

Hệ Thống Sổ Sách và Quản Lý Thông Tin Tại Nhà Xác

Việc duy trì hệ thống sổ sách nhà xác một cách chính xác và đầy đủ là rất quan trọng để:

Theo dõi và quản lý tất cả các tử thi được tiếp nhận và bàn giao.
Tránh nhầm lẫn.
Cung cấp thông tin khi cần thiết cho cơ quan chức năng hoặc gia đình.
Đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình.

Các thông tin cơ bản cần được ghi chép bao gồm: thông tin tử thi, ngày giờ tiếp nhận/bàn giao, người giao/nhận, số hiệu ngăn tủ, các thủ tục đã thực hiện (khám nghiệm, vệ sinh…). Hiện nay, nhiều nhà xác hiện đại đã áp dụng hệ thống quản lý thông tin bằng máy tính để tăng cường hiệu quả và độ chính xác.

Đảm Bảo An Toàn và Vệ Sinh Tại Nhà Xác

Môi trường nhà xác tiềm ẩn nhiều nguy cơ lây nhiễm, do đó việc tuân thủ các quy định về an toàn sinh học và vệ sinh là bắt buộc:

Nhân viên sử dụng đầy đủ trang bị bảo hộ cá nhân (PPE).
Thường xuyên vệ sinh, khử khuẩn các bề mặt, dụng cụ, tủ bảo quản.
Hệ thống thông gió tốt.
Xử lý chất thải y tế đúng quy định.

Kết thúc quy trình tại nhà xác, tử thi sẽ được gia đình hoặc đơn vị dịch vụ tang lễ tiếp nhận để tiến hành các nghi lễ mai táng hoặc hỏa táng. Mỗi bước trong hoạt động nhà xác, từ việc tiếp nhận, bảo quản tử thi trong tủ bảo quản tử thi, đến quy trình bàn giao, đều phải được thực hiện với sự chuyên nghiệp, cẩn trọng và lòng tôn kính đối với người đã khuất, đảm bảo sự an lòng cho người ở lại.

Về Công ty Tổ chức Tang lễ HỒNG PHÚC

Tại Công ty Tổ chức Tang lễ HỒNG PHÚC, chúng tôi hiểu rằng sự ra đi của người thân là một mất mát vô cùng to lớn. Với phương châm “HỒNG ÂN PHỤ MẪU – PHÚC BÁO VẠN NIÊN”, HỒNG PHÚC cam kết cung cấp các dịch vụ tang lễ trọn gói chuyên nghiệp, tận tâm và chu đáo, giúp gia quyến tổ chức một tang lễ trang nghiêm và vẹn toàn cho người đã khuất.

Chúng tôi hoạt động dựa trên sự minh bạch, đã được cấp giấy phép kinh doanh và đăng ký với Bộ Công Thương. Mọi dịch vụ đều được tư vấn rõ ràng, chi phí hợp lý, phù hợp với từng hoàn cảnh gia đình.

Thông tin liên hệ Công ty Tổ chức Tang lễ HỒNG PHÚC: